top of page

9 Haziran 1955'te Kayseri'de doğdu. Kayseri Lisesi'nde öğrenciyken, Üsküdar Musiki Cemiyeti'nde yetişmiş, Dr. Mustafa Bozyel'den ve İstanbul Üniversite Korosu'nda yetişmiş Ahmet Keçecigil'den ilk ciddi müzik derslerini aldı. Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nin Dekoratif Sanatlar Bölümü'ne devam ettiği yıllarda (1973-1976) Üsküdar Musiki Cemiyeti'nin ve Üniversite Korosu'nun çalışmalarına katıldı; Kemal Batanay'dan usul ve repertuar, Kâmran Erdoğru'dan kemençe dersleri aldı. 1976'da Akademi'den ayrılıp Edebiyat Fakültesi'nin Felsefe Bölümü'ne girdi. 1977-1982 arasında Fransız Kültür Merkezi'nde Fransızca öğrendi. 1980 sonlarında Hürriyet gazetesine girdi. TRT'nin 1981'de açtığı sınavı yetişmiş sanatçı kategorisinde kazanarak İstanbul Radyosu'nda kemençe sanatçısı olarak çalışmaya başladı. Radyo'daki görevini sürdürürken, 1980-1996 arasında, aralarında Büyük Larousse , AnaBritannica ve Tema Larousse gibi değerli yayınların da bulunduğu birçok ansiklopedi için müzik maddeleri yazdı, Fransızca'dan çevirler yaptı. 1994-1996 arasında Dünya Çalgıları Ansiklopedisi başlıklı kitabı için çalıştı. Ama bu kitabı tamamlayamadan, Fransız Anadolu Araştırmaları Enstitü'nün desteklediği Bezmârâ projesi üzerinde yoğunlaştı. Kantemiroğlu'nun notaya aldığı 16. ve 17. yüzyıl Türk müziği eserlerini, o dönemin unutulmuş çalgılarıyla seslendirmek üzere kurduğu Bezmârâ topluluğu için, minyatürlerden ve yazılı kaynaklardan yararlanarak çeng, santur, mıskal ve kemânçe yaptı. Yine görsel ve yazılı kaynaklardan hareketle, şehrud, kopuz, eski ud, eski tanbur ve eski kanun için çizimler ve şablonlar hazırlayarak bu çalgıları, tanınmış lütiyelere yaptırdı. Kanun tekniğinden yararlanarak bir çeng tekniği geliştiren Fikret Karakaya'nın çeng çaldığı ve yönettiği Bezmârâ, ilk kez 16 Ocak 1998'de Fransız Sarayı'nda dinleyici önüne çıktı; daha sonra yurt içinde ve dışında birçok konser verdi. Splendours of Topkapi (Topkapı'nın İhtişamı) adlı ilk albümü Fransa'da yayımlandı. Yitik Sesin Peşinde adlı ikinci albümünün yayımlanmasından sonra Ali Ufkî Bey'in Mecmûa-i Sâz ü Söz adlı yazmasındaki 16. ve 17. yüzyıl besteleri üzerinde çalışmaya başlayan Bezmârâ , "Mecmûa"dan Saz ve Söz adlı üçüncü albümünde Ali Ufkî'nin yazmasından alınmış 30'u aşkın sözlü ve sözsüz eseri seslendirdi. Ünlü Amerikalı müzikolog Walter Feldman'ın Osmanlı Saray Musikisi (Music of the Ottoman Court) başlıklı kitabı için aynı adla bir albüm yapan Bezmârâ 'nın bundan başka, yayımlanmayı bekleyen Sâzende Faslı adlı bir albümü daha var. Kaydı 2003 sonunda tamamlanan Tanbûrî İsak albümü, Yunanistan'da Haziran 2005'te çıktı. Bu son albümde, dünyada ilk kez, III. Selim döneminin çalgıları olan sinekemanı, santur, tanbur ve ney bir arada kullanıldı. İlk bölümünde, Sadullah Ağa'nın dönemin çalgıları eşliğinde icra edilen eserlerinin bulunduğu; ikinci bölümünde ise, 19. yüzyıl sonundaki çalgılar eşliğinde şarkıların seslendirildiği Bayati-araban Faslı adlı albüm 2006'da yayımlanacak. Bu albüm, müzik tarihimizdeki iki farklı fasıl anlayışını birleştiriyor. Yeni Yüzyıl ve Yeni Binyıl gazetelerinde yazıları yayımlanan; bir dinleyici kılavuzu olan Tarih Boyunca Türk Musikisi başlıklı kitabını bitirmek üzere olan Fikret Karakaya, Türk Musikisinin Perdeleri, Aralıkları, Cinsleri ve Makamları başlıklı kitabı üzerinde çalışmaktadır. Yazar, bu kitabıyla, 100 yılı aşkın zamandır yanlış bir teoriyle ve yetersiz bir notasyon sistemiyle yetinmek zorunda kalan Türk müziğini, ruhuna saygılı bir teoriye ve notasyon sistemine kavuşturmayı hedefliyor. İki yıllık yoğun bir emeğin ürünü olan Dünya Çalgıları Ansiklopedisi birikimini ise, yakın gelecekte Organolojiye Giriş ve Türk ve İslam Dünyası Çalgıları başlıklı iki kitapta değerlendirmeyi düşünüyor. Bezmârâ , suzidil-aşiran , dil-beste ve sabavend adlarını verdiği dört yeni makam düzenleyen Karakaya, bunlara örnek olmak üzere peşrevler, saz-semaileri ve oyun-havaları besteledi. 2000 yılından beri Sakarya Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'nda kemençe öğreten Karakaya, 2005'te Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'nda organoloji dersleri vermeye de başladı. İlk kemençesini yaptırdığı Hadi Usta'dan kemençe yapımını öğrenen Fikret Karakaya 1974'ten bu yana, İstanbul'un kalburüstü lütiyelerinin atölyelerinde, 100'e yakın kemençe yaptı; Baron, İzmitli, Zeron, Vasil gibi ustaların kemençelerini onardı. Özel programlar bölümümüzde kurucusu olduğu Bezmara grubu, Çeng Resitali ve Kemençe Resitali ile yer alıyor.

Fikret Karakaya

bottom of page